Дей тұрғанмен, сұлулық символының белгілерін белгілеп беріп отырған дүниежүзілік байқаулардың бар екендігін әсте жасыра алмаймыз. Жер жаһанның бойжеткендерінен бастап, орта жас, тіпті егде әйелдерге дейін еліктейтін көркемдіктің критерийлері бар. Ал сол белгілерге толық сай келетін аруды арнайы байқаулар реттеп беретіндей. Мұндай бәйгелердің көксегені көбінде бизнес екенін де білеміз. Сонымен, көріктілерді таңдап беретін қандай байқаулар бар? Бұлардың арасында өскелең ұрпаққа үлгі көрсететіні қайсы?

Жалпы, мұндай жаһан жауһар­ларын анықтайтын төрт бірдей жоба бар. Дүниежүзінде бұ­ларды сұлулық байқауының үздік төрттігі деп те атайды. «Әлем аруы» деген атауымен ұйымдас­тырылатын байқаудың Miss World және Miss Univerce дейтін екі нұсқасы да танымал. Алғашқысы 1951 жылы Эрик Морлидің баста­масымен Ұлыбританияда өткі­зілген бо­латын. Осы жылы «Мекка Данс-Холл» компаниясы Морлиді жарнама агенті есебінде жұмысқа шақырады. Ол кезде Эрикке жүк­телген міндет – әлемнің түкпір-түкпірінен келушілерді тарту үшін заманауи түңгі клубтар желісінің танымалдығын арттыру еді. Осы сәтте Морли сән көрсетушілердің ішкиімдегі көрсетілімін ұйымдас­тыруға ұсыныс жасайды. Алғаш­қыда тек осы мақсатта жүзеге асырылған бұл идея келер жылы әлемдік арулар байқауына айна­лады. Бұған 1952 жылы АҚШ-та ұйымдастырылғалы отырған «Әлем аруы», яғни, Miss Univerce түрткі болады. ВВС бұл байқауды екі жүзге жуық елге тікелей транс­ля­циялағаннан кейін бірден танылып, кіріс көзі қалыңдай тү­седі де, Miss World қайырым­ды­лықпен айналыса бастайды. 2000 жылы Эрик Морли қайтыс болған­нан кейін байқауды өткізудің барлық құқықтары мен міндеттері оның әйелі Джулия Морлиге өтеді. Сөйтіп, Miss World биыл 65 рет өткізілді. 
Ал Miss Univerce – алғашқы байқаудың баламасы. АҚШ-тың өнімі. 2015 жылға дейін 13 жыл бойы бүгінгі президент Дональд Трамп 49%, ал NBC Universal 51 пайызына иелік еткен. Алайда был­тыр Трамптың заңсыз миг­рант­­тар айтқан пікірінен кейін, қоғамның наразылығы күшейді. Сол жылы Мексика аруы саясат­кердің айтқанына қарсылық ре­тінде бұл байқауға қатысуға кел­мейді. Мәселенің ушыққанын көрген NBC телеарнасы байқауды трансляциа­лаудан бас тартады. Сөйтіп, қыркүйек айында қалталы Дональд NBC Universal-дың үлесін түгелімен сатып алады. Бұл жоба­ның 51 пайыз үлесі 25 мил­лион АҚШ доллары болған еді. Шама­мен 50 млн доллар тұратын байқау­дың қаншалықты бизнес көзіне айналып отырғанын осы­дан-ақ бағамдай беріңіз. 

Бұдан бөлек, жер жүзінің хас сұлулары жүлдеге таласатын тағы Miss Earth (Жер аруы) және Miss International Beauty (Халықаралық ару) атты екі бірдей дүниежүзілік бай­қау бар. 
Miss International Beauty әуелде АҚШ-та бастау алға­нымен, бү­гінде Жапонияда жыл сайын дәс­түрлі түрде өткізіліп келеді. Жоба­ның негізгі мақсат-міндеттерінің басқа сұлулық байқауларынан айыр­машылығы жоқ. Тек таны­мал­дығы – төмендеу. 
Ал Miss Earth – аталған төрт­тіктің ең кейінгісі. Экологиялық мәселелерді зерттейтін бірқатар халықаралық ұйымдар бірлесіп, қоршаған ортадағы ғаламдық мәселелерді жіті білетін арулар арасында бай­қау ұйымдастыруды қолға алады. 2001 жылы бастау ал­ған бұл жоба Филиппин аралында өткізіліп келеді. Бірінші жылғы бәйгеде 42 сұлу қатысқан қыздар­дың арасы­нан Копенгагеннен келген 19 жасар Катарина Свенс­сон жеңеді. Байқаудың мақсаты – қоршаған ортаны қорғау мен заманауи гума­нитарлық мәселе­лер­ге қоғамның назарын аудару. Мұнда барлық қа­тысушылар ға­ламдық, аймақтық деңгейдегі эко­логиялық мәселе­лерді шешудегі жеке халықаралық жобаларын ұсынады. Байқау  жеңімпазы Жер планетасындағы қоршаған ортаны қорғау бағдарла­масын дамыту мәселелері жөнін­дегі БҰҰ-ның өкілі бола алады. 

Бұл байқаулардан өзгеше бір сұлулық жобасы – Miss World Muslimah. Бұл – әлемдегі мұсылман аруларының байқауы. Жыл сайын Индонезияда өтетін сұлулар бәй­гесін Дүниежүзі мұсылмандар қоры ұйымдастырады. Бас жүлде – Меккеге сапар. Байқаудан тү­сетін бүткіл қаржы әлемдегі табиғи апат, соғыс зардабын көріп жатқан мұсылман елдеріне жіберіледі. Бүгінге дейін Сирия, Мьянма, Ауғанстанға осындай көмек көр­сетілген. Бұл бәйге басқа ха­лықара­лық хас сұлулардың жары­сынан өзгеше. Мұнда бет-әлпеттің әсемдігі мен киім кию үлгісінің көркемдігімен қатар, рухани бай­лығы, діни сауаты, ислам мен қо­ғам­дық құндылықтарды бағалауы және әлеуметтік жұмыстарға ара­ласуына баға беріледі. Шараның ұйымдастыру­шысы Эка Шанти «Бұл жобаға қатысатын қыздардың бойы мен бейнесіне қандай да бір талап қойылмайды. Шомылуға арналған киімнің орнына Құран аяттары мен хадистерін түсінуі, ән айтып, би билеудің орнына зама­науи мұ­сылман әйелінің образын көрсе­туіне баға береміз. Осы арқылы өскелең ұрпаққа ашық-шашық киініп, шаш үлгісін жасап, бет-әлпетін бояусыз-ақ сұлу бо­лудың үлгісін көрсеткіміз келеді» дейді. 

Ең алғаш 2011 жылы тек Индо­не­зияның бойжеткендері ара­сында ұйымдастырылған сұлулар бай­қауын БАҚ өкілдері «Әлем аруы­мен» салыстырып жатады. Содан кейін ұйымдастырушылар бұл шараның өрісін кеңейтіп, дү­ние­жүзіндегі мұсылман қыздардың қатысуына мүмкіндік ашады. Бір­неше кезеңнен тұратын жобаның қатысушылары қайырымдылық және қоғамдық жұмыспен айна­лы­суға көңіл бөлуі тиіс. Мәселен, бір жылы қатысушыларға кәмелет жасқа толмаған жасөспірімдерді түзеу мекемелері, жетімдер үйі, баспанасыз қалған жандарға көмек көрсету туралы тапсырма берілген. Бұл үшін оларға 1000 АҚШ доллары ұсынылған еді. Ақтық сынға түсетін 20 қызға 8 ата­лым бойынша: жеңімпаз, ІІ, ІІІ орын, Құранның үздік оқушысы, талантты мұсылман, көрермен көзайымы жүлдесі беріледі. Екі аталым бойын­ша жеңімпазды жетім ба­лалар таңдайды. 
Бұл жарыстың алғашқы жеңім­пазы индонезиялық Дика Рес­тияни болды. Сингапур тех­ни­калық университетінің студенті жасөспірімдердің білім алуымен айналысатын «Пеланги» еріктілер қозғалысының өкілі. Бұдан кейін, тағы бір Индонезия өкілі Нина Септиани, нигериялық Айша Аджибола және Тунистен Фатма бин Аджибола мұсылман аруы атанды. 
Жалпы алғанда, Miss World Muslimah – сыртқы келбеттің көр­кемдігі мен киім кию үлгісіне ба­сымдық беретін стандарт бай­қау­ларға әйелдің көркіне ақылы мен ішкі жан дүниесі сай болуы ке­­­ректігін түсіндірген жоба бо­лды.